ԻՐԱՎԱՆԻ ՆԱՀԱՆԳ

Ռուսական կայսրության կողմից Իրավանի և Նախչըվանի խանությունների գրավումից հետո, Ալեքսանդր II կայսրի հրամանագրով՝ այս խանությունների տարածքում ստեղծված, այսպես կոչված, Իրավանի գավառը 1849 թ. վերացվել է, նույն տարածքում ստեղծվել է Իրավանի նահանգը: Ողջ նախկին Իրավանի գավառը ներառյալ Ալեքսանդրապոլի գավառը (առանց Ախալքալաքի տարածքի) և Մըղրիի տարածքի մի մասը, ներառվել են նորաստեղծ Իրավանի նահանգի կազմում։ Առաջին շրջանում նահանգն ընդգրկում էր հինգ գավառ՝ Իրավանի, Ալեքսանդրապոլի, Ենի Բայազիդի, Նախչըվանի և Օրդուբադի գավառները։ Իրավանի գավառը բաժանված էր՝ Զանգիբասարի, Սուրմելիի, Շարուրի և Սարդարաբադի, իսկ Նախչըանի գավառը՝ Նախչըվանի և Դարալայազի տարածքների։ Օրդուբադի գավառում տարածքներ չեն եղել.

1862 թվականից սկսած, ցարական Ռուսաստանի կովկասյան փոխարքաների որոշմամբ՝ մի քանի անգամ փոխվել է նահանգի վարչատարածքային բաժանումը։ Ի վերջո, Իրավանի նահանգը՝ 1874 թվականին որոշված արտաքին և ներքին վարչատարածքային բաժանման համաձայն՝ գոյություն է ունեցել մինչև 1918 թվականը։ 

Այս բաժանման համաձայն՝ Իրավանի նահանգը բաղկացած էր 7 գավառներից.